Financiën

Ten opzichte van de Voorjaarsnota 2025 zijn de lasten € 2,01 mln. hoger en de baten zijn € 2,07 mln. hoger. De toevoegingen aan de reserves zijn € 0,18 mln. hoger en de onttrekkingen aan de reserves zijn € 0,30 mln. hoger De verschillen worden hieronder toegelicht. Als de mutatie een relatie heeft met een ander programma dan wordt dit aangegeven in de voorlaatste kolom. In de financiële toelichting staat vermeld om welke programma's dit gaat.

Mutaties met een effect op de Begroting
1. Bestuurlijke boete huisvestingsverordening
De gemeente heeft de handhaving op de naleving van de huisvestingsverordening geïntensiveerd. Deze verscherpte aanpak heeft geleid tot een toename van het aantal geconstateerde overtredingen, waarvoor bestuurlijke boetes zijn opgelegd. Dit resulteert in een incidentele stijging van de baten binnen dit domein (€ 0,49 mln.).

2. Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland
De bijdrage aan de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (VRZW) valt lager uit dan begroot. Dit komt door een lagere indexatie van de bijdrage dan in de begroting was meegenomen. Daarnaast zijn er lagere kosten voor het onderhoud van de kazernes. Dit leidt tot lagere lasten (€ 0,76 mln.).
Tegelijkertijd worden ook lagere baten verwacht vanuit de VRZW (0,09 mln.).
Het voordelige rekeningresultaat 2024 van de VRZW is toegevoegd aan de Algemene Reserve van de regio.

3. Toezicht en handhaving in de openbare ruimte
Voor toezicht en handhaving in de openbare ruimte worden hogere lasten verwacht (€ 0,30 mln.). De hogere lasten zijn het gevolg van een toename in het aantal gehuurde portofoons via Politie Nederland, stijgende brandstofkosten voor voertuigen, een groter aantal verslepingen van hinderlijk geplaatste objecten en extra inzet van toezicht tijdens festiviteiten rond Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag.
Op de baten ontstaat een klein voordeel (€ 0,03 mln.).

4. Toerekening capaciteit
Via de kostenverdeling zijn de apparaatslasten- en baten verdeeld. De hogere capaciteitslasten worden voornamelijk veroorzaakt door extra inzet op openbare orde en veiligheid, toename van wettelijke taken op het gebied van toezicht op de bouw en opvang van het ziekteverzuim. Een nadere toelichting is opgenomen in de paragraaf Bedrijfsvoering.

5. Overige kleine begrotingsbijstellingen
Het restant van -€ 0,12 mln. wordt verklaard door diverse relatief kleine begrotingsbijstellingen.


Mutaties met saldo neutraal effect op de Begroting
A. Wonen – Wet Betaalbare Huur
Het budget voor de uitvoering van de Wet Betaalbare Huur en het beperken van huurverhogingen wordt overgeheveld van het programma Veiligheid naar het programma Verstedelijking. (Zie ook programma Verstedelijking )

B. Fietsenstalling Beatrixbrug
Het budget  voor toezicht op vrijdag- en zaterdagavond in de bewaakte fietsenstalling onder de Beatrixbrug wordt overgeheveld van programma Verstedelijking naar programma Veiligheid, gezien de aard van de inzet. (Zie ook programma Verstedelijking , overige kleine begrotingsbijstellingen)

C. Reserve Slavernijverleden
Bij het instellen van de reserve voor het slavernijverleden is deze opgenomen onder programma Veiligheid. Deze wordt nu verplaatst naar programma Samen werken aan Zaanstad. (Zie ook programma Samen werken aan Zaanstad )

D. Versterkingsgelden 2025
Zaanstad ontvangt subsidiebaten voor regionale inzet op het gebied van contraterrorisme, terrorisme en extremisme. Hiertegenover staan ook lasten (€ 0,28 mln.).

E. Bescherming Persoonsgegevens
De huidige systemen binnen het veiligheidsdomein voldoen niet aan de AVG-richtlijnen. Voor de aanschaf en inrichting van een nieuw systeem zijn middelen toegekend: € 0,18 mln. in 2025 en € 0,18 mln. in 2026. Omdat de uitvoering over een langere periode plaatsvindt, worden de middelen voor 2025 toegevoegd aan de reserve Bescherming Persoonsgegevens, zodat deze beschikbaar blijven voor toekomstige uitgaven.

F. Volkshuisvestingsfonds 1 – Inponding Parteon
Zaanstad verstrekt een subsidie van € 0,99 mln. aan woningcorporatie Parteon voor het verwerven van 33 malafide woningen als onderdeel van het uitvoeringsplan Volkshuisvestingsfonds 1. Deze lasten worden volledig gedekt uit baten van het Rijk (€ 0,99 mln.).

G. Preventie Met Gezag – Pact Zaandam Oost
Door een gefaseerde opstart van het project Preventie Met Gezag worden per saldo lagere lasten verwacht (€ 0,47 mln.). Tegenover de lagere lasten staan per saldo ook lagere baten van het Rijk (€ 0,47 mln.).
Dit betreft hogere lasten voor regisseurs binnen de Persoonsgerichte Aanpak (€ 0,38 mln.) en lagere lasten door vertraging in het programma (€ 0,85 mln.).

H. Aanpak Ondermijning
Voor de aanpak van ondermijnende activiteiten zet de gemeente € 0,32 mln. aan extra mensen en middelen in, waarvan € 0,17 mln. vereffend wordt met toerekening capaciteit. Deze inzet wordt volledig gedekt door rijksbijdragen, afkomstig uit het Volkshuisvestingsfonds en de Regiodeal. Het effect voor de begroting is neutraal.


Bovenstaand overzicht toont de mutaties op het programma Veiligheid per begrotingswijziging. De toelichting op de begrotingswijzigingen en het effect over de programma's heen is ook te vinden in de bijlage 'Begrotingswijzigingen' van de Narap 2025 op financiën.zaanstad.nl .